Mô hình du lịch sinh thái tại Đồng Tháp

Vườn quốc gia Tràm Chim

Vườn quốc gia Tràm Chim là một địa danh không thể không nhắc đến khi nói về du lịch Đồng Tháp. Vườn rộng 7.313 ha, nằm giữa các xã Phú Đức, Phú Hiệp, Phú Thọ, Tân Công Sính, Phú Thành A và thị trấn Tràm Chim (huyện Tam Nông), cách thành phố Cao Lãnh 40 km. Vườn được xem là Đồng Tháp Mười thu nhỏ vì bao gồm đầy đủ hệ sinh thái của vùng đất ngập nước. Theo cổng thông tin du lịch Đồng Tháp, tại Tràm Chim có khoảng 130 loài thực vật, nổi bật nhất là sen, sung, lúa ma, cỏ ống, năng ống, mầm mốc... Đây cũng là nơi cư trú của hàng trăm loài động vật có xương sống, hàng chục loài cá và hơn 198 loài chim nước, chiếm khoảng 1/4 số loài chim tại Việt Nam. Vườn có nhiều loài chim quý hiếm trên thế giới như ngang cánh trắng, te vàng, bồ nông, gà đãy Java và đặc biệt là sếu đầu đỏ...

Nhằm phát triển du lịch sinh thái theo hướng bền vững, vườn đã xây dựng các tour đi tắc ráng (loại xuồng làm bằng gỗ và gắn thêm máy) hay các tour đi bộ trong rừng ngắm cảnh quan sinh thái; các chương trình tìm hiểu sinh thái nông nghiệp theo mùa. Du khách đến với Tràm Chim có thể tham gia các hoạt động một ngày làm ngư dân, thu hoạch lúa trời, săn bắt chuột đồng, tham quan cánh đồng hoa hoàng đầu ấn, nhĩ cán tím, hay thưởng thức ẩm thực khẩn hoang của cư dân vùng Đồng Tháp Mười.

Năm nay, khu du lịch Tràm Chim vừa đưa vào khai thác hai chương trình tour du lịch mới là bình minh Tràm Chim và hoàng hôn Tràm Chim. Vườn cũng đang từng bước triển khai chương trình xem quy trình sống, sinh sản và ấp trứng của sếu qua hệ thống camera quan sát.

Song song với Đề án bảo tồn và phát triển sếu đầu đỏ, huyện Tam Nông đang triển khai Dự án Phát triển vùng đệm Vườn Quốc gia Tràm Chim giai đoạn 2021 - 2030. Mục tiêu chính là xây dựng các chương trình, dự án phù hợp với đặc thù môi trường sinh thái - kinh tế - xã hội của vùng đệm hài hòa với mục tiêu bảo tồn đa dạng sinh học và hệ sinh thái của Vườn Quốc Gia Tràm Chim, cũng như phát triển du lịch bền vững.

Nông trại nghỉ dưỡng thuận thiên Việt Mekong Farmstay

Việt Mekong Farmstay tọa lạc tại khóm 2, thị trấn Tràm Chim, bắt đầu đón khách từ tháng 6/2020. Nông trại nghỉ dưỡng này được phát triển trên nền tảng nông nghiệp và văn hóa địa phương. Cụ thể là trên không gian đa sắc màu đậm nét hoang sơ của cánh đồng bông súng trắng, bông sen hồng, cỏ xanh, lúa vàng và lúa ma (lúa trời) giữa đồng với không khí trong lành.

Việt Mekong farmstay cung cấp dịch vụ du lịch nghỉ dưỡng hướng tới cuộc sống cá nhân hóa, cân bằng và tự do tinh thần, theo xu hướng du lịch xanh - du lịch bền vững. Đến đây, du khách được lưu trú không gian giản lược hòa với thiên nhiên (như nhà vách đất, mái rơm), trải nghiệm nông nghiệp đậm nét hoang sơ trong không gian không hóa học và thưởng thức ẩm thực truyền thống mang phong cách hoài cổ.

Mô hình du lịch nông nghiệp thuận thiên Việt Mekong Farmstay là sự kết hợp giữa nguồn tài nguyên bản địa Đồng Tháp với lý thuyết du lịch tiến bộ và văn minh, dựa trên ba giá trị cốt lõi. Đó là góp phần bảo vệ môi trường sinh thái bản địa, bảo tồn đa dạng sinh học; phát huy giá trị văn hóa dân gian - xã hội nông nghiệp Đồng Tháp Mười; kết nối và nâng cao chuỗi giá trị kinh tế nông nghiệp với du lịch của địa phương.

Mô hình này Việt Mekong Farmstay được Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch (iTDR) khảo sát và đưa vào nghiên cứu cấp bộ: "Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển du lịch Việt Nam theo hướng tăng trưởng xanh". Mô hình cũng vừa giành giải khuyến khích cuộc thi Sáng kiến Mekong trong khuôn khổ Diễn đàn Mekong Startup 2024.

Vườn sinh thái Hoàng Hảo

Vườn rộng 12.000 m2 nằm giữa cánh đồng lúa, cặp bên tuyến đường An Hòa - Hòa Bình. Du khách đến đây được tham quan hồ nuôi cá koi, cho cá koi ăn mồi thư giãn. Du khách cũng có thể trải nghiệm câu cá (cá lóc, cá trê, cá tra... được nuôi trong hồ) và được thưởng thức những món đặc sản Đồng Tháp từ chính những con cá mà mình câu được đó.

Trong khuôn viên vườn có hồ nuôi trai nước ngọt lấy ngọc, vừa là hoạt động sản xuất, vừa để du khách tham quan. Khi du khách có nhu cầu lấy ngọc trai, nhân viên vườn sẽ lặn xuống hồ vớt trai lên, chẻ ra lấy viên ngọc và đem thịt chế biến món ăn phục vụ thực khách...

Bên cạnh đó, tại đây có nhiều tiểu cảnh với từng cội mai vàng, khóm hoa các loại đang nở rộ khoe sắc... để du khách ngắm và chụp hình check-in

Tại Vườn sinh thái Hoàng Hảo có nhà hàng phục vụ thức ăn, nước uống các loại. Vào cuối tuần, vườn tổ chức phiên chợ bánh dân gian Nam Bộ. Du khách có thể thưởng thức bữa ăn trong những tum, túp lều tre lá đầy gió trời.

Homestay Hoàng Anh Tam Nông

Khu du lịch homestay Hoàng Anh ở xã Phú Thọ, rộng trên 14.000 m2 nằm giữa cánh đồng lúa, ngay bên bờ sông Tiền. Hoàng Anh Tam Nông đã phát triển thành điểm du lịch tự nhiên và sinh thái từ những năm 2005. Du khách đến đây được trải nghiệm làm nông dân, câu cá, đặt lờ, lọp bắt cá...; thưởng thức các món ăn đặc trưng của vùng Đồng Tháp Mười như: canh chua, cá kho, cá lóc nướng trui, cá rô kho tộ....

Khu du lịch mang đến cho du khách cơ hội trải nghiệm cuộc sống nông thôn và tham gia các hoạt động nông nghiệp và chăn nuôi. Du khách có thể trổ tài làm nông dân, trồng cây, hái trái, tham gia chăm sóc động vật như bò, dê, và gia súc khác.Bên cạnh những trải nghiệm về thiên nhiên và nông nghiệp, du khách có thể tham gia các hoạt động giải trí như câu cá, trượt thuyền, leo núi, hay các trò chơi dân gian truyền thống.

Một điều thú vị với nhiều du khách là khi đến Tam Nông, dù ở Việt Mekong Farmstay, vườn sinh thái Hoàng Hảo hay homestay Hoàng Anh Tam Nông, họ đều được kết nối đến nhiều điểm tham quan gần gũi tự nhiên khác. Đơn cử như làng làm cá khô và làng kiệu Phú Thọ, các cơ sở chế biến các sản phẩm từ sen, cơ sở nuôi ong, vườn trồng thanh long ruột đỏ, cánh đồng trồng lúa, trồng sen và nhất là Vườn quốc gia Tràm Chim.

Trong định hướng phát triển du lịch, Tam Nông có nhiều thuận lợi khi liên kết các sản phẩm dịch vụ từ ăn uống, vui chơi giải trí, trải nghiệm nông nghiệp, làng nghề với hệ thống hạ tầng du lịch gồm khách sạn, các homestay, farmstay. Tất cả tạo thành chuỗi sản phẩm du lịch phong phú, vừa phục vụ khách du lịch vừa góp phần tạo sinh kế cho người dân, nhất là các hộ dân vùng đệm của Vườn quốc gia Tràm Chim. Hoạt động khai thác du lịch có sự tham gia của cộng đồng là yếu tố quan trọng trong phát triển du lịch sinh thái bền vững tại địa phương.

Kim Ánh