Bảo tàng 'đẹp nhất miền Trung' trước ngày mở cửa

Bảo tàng Đà Nẵng nhìn từ sông Hàn. Công trình được cải tạo từ tòa nhà từng là trụ sở của UBND, HĐND thành phố; Tòa Thị chính (1954 - 1975), Tòa Đốc Lý (1900 - 1954), tại số 42-44 Bạch Đằng và 31 Trần Phú, quận Hải Châu.

Đây là tòa nhà hành chính công đầu tiên của thành phố Đà Nẵng được khởi công năm 1898 và khánh thành năm 1900, nơi đại diện cho công quyền thành phố qua nhiều giai đoạn, được kiến trúc sư người Pháp Jean François Milou chủ trì thiết kế.

Năm 2019, TP Đà Nẵng đầu tư 500 tỷ đồng cải tạo, nâng cấp tòa nhà cổ để chuyển toàn bộ Bảo tàng Đà Nẵng từ vùng lõi di tích lịch sử quốc gia Thành Điện Hải về. Sau 4 năm, công trình đã hoàn thành và chuẩn bị mở cửa đón khách dịp 29/3 - kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng thành phố Đà Nẵng.

Bảo tàng Đà Nẵng nhìn từ sông Hàn. Công trình được cải tạo từ tòa nhà từng là trụ sở của UBND, HĐND thành phố; Tòa Thị chính (1954 - 1975), Tòa Đốc Lý (1900 - 1954), tại số 42-44 Bạch Đằng và 31 Trần Phú, quận Hải Châu.

Đây là tòa nhà hành chính công đầu tiên của thành phố Đà Nẵng được khởi công năm 1898 và khánh thành năm 1900, nơi đại diện cho công quyền thành phố qua nhiều giai đoạn, được kiến trúc sư người Pháp Jean François Milou chủ trì thiết kế.

Năm 2019, TP Đà Nẵng đầu tư 500 tỷ đồng cải tạo, nâng cấp tòa nhà cổ để chuyển toàn bộ Bảo tàng Đà Nẵng từ vùng lõi di tích lịch sử quốc gia Thành Điện Hải về. Sau 4 năm, công trình đã hoàn thành và chuẩn bị mở cửa đón khách dịp 29/3 - kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng thành phố Đà Nẵng.

Bảo tàng Đà Nẵng tại cơ sở mới được đầu tư xây dựng trên tổng diện tích 8.600 m², gồm một khối bảo tàng xây mới với một tầng hầm, ba tầng nổi; hệ thống hạ tầng kỹ thuật và cảnh quan cây xanh. Cổng chính đón khách tại số 31 Trần Phú.

Ông Huỳnh Văn Hùng, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao TP Đà Nẵng, cho biết với hơn 504 tỷ đồng, bảo tàng là địa chỉ được đầu tư nhiều nhất so với các bảo tàng khác ở miền Trung. Bên cạnh đó, công trình cũng có vị trí đẹp nhất so với các địa phương khác, khi nằm trong tòa thị chính nhìn ra sông Hàn. Phương án kiến trúc, cảnh quan Bảo tàng Đà Nẵng được thi tuyển quốc tế, trong đó bản thiết kế được chọn là của một kiến trúc sư Singapore (gốc Pháp).

"Bảo tàng Đà Nẵng sẽ là nơi kể câu chuyện lịch sử sống động chứ không đơn thuần là nơi lưu giữ các hiện vật", ông Hùng nói.

Bảo tàng Đà Nẵng tại cơ sở mới được đầu tư xây dựng trên tổng diện tích 8.600 m², gồm một khối bảo tàng xây mới với một tầng hầm, ba tầng nổi; hệ thống hạ tầng kỹ thuật và cảnh quan cây xanh. Cổng chính đón khách tại số 31 Trần Phú.

Ông Huỳnh Văn Hùng, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao TP Đà Nẵng, cho biết với hơn 504 tỷ đồng, bảo tàng là địa chỉ được đầu tư nhiều nhất so với các bảo tàng khác ở miền Trung. Bên cạnh đó, công trình cũng có vị trí đẹp nhất so với các địa phương khác, khi nằm trong tòa thị chính nhìn ra sông Hàn. Phương án kiến trúc, cảnh quan Bảo tàng Đà Nẵng được thi tuyển quốc tế, trong đó bản thiết kế được chọn là của một kiến trúc sư Singapore (gốc Pháp).

"Bảo tàng Đà Nẵng sẽ là nơi kể câu chuyện lịch sử sống động chứ không đơn thuần là nơi lưu giữ các hiện vật", ông Hùng nói.

Bảo tàng có thang máy, thang cuốn và thang bộ để khách di chuyển giữa các khu vực tham quan. Không gian trưng bày gồm nhiều chủ đề: Thiên nhiên và con người Đà Nẵng; Lịch sử đô thị Đà Nẵng và Đa dạng văn hóa.

Ngay lối lên của thang cuốn là Bức tường ảnh, được xem là không gian khánh tiết của bảo tàng. Tường gồm 76 ảnh và 8 màn hình slide, giới thiệu tổng quan về Đà Nẵng trong bối cảnh lịch sử miền Trung và cả nước từ quá khứ đến hiện tại và tương lai.

Bảo tàng có thang máy, thang cuốn và thang bộ để khách di chuyển giữa các khu vực tham quan. Không gian trưng bày gồm nhiều chủ đề: Thiên nhiên và con người Đà Nẵng; Lịch sử đô thị Đà Nẵng và Đa dạng văn hóa.

Ngay lối lên của thang cuốn là Bức tường ảnh, được xem là không gian khánh tiết của bảo tàng. Tường gồm 76 ảnh và 8 màn hình slide, giới thiệu tổng quan về Đà Nẵng trong bối cảnh lịch sử miền Trung và cả nước từ quá khứ đến hiện tại và tương lai.

Tại không gian trưng bày hệ sinh thái biển, bảo tàng ứng dụng công nghệ trình chiếu 3D mapping tương tác để giúp khách có cơ hội trải nghiệm, khám phá những điều thú vị từ thế giới đại dương.

Vùng biển Đà Nẵng có ngư trường rộng trên 15.000 km2, là nơi sinh sống của 407 loài cá, 30 loài giáp xác, 52 loài thân mềm, 3 loài da gai, với nhiều loài có giá trị cao. Ven bờ vịnh Đà Nẵng, từ Nam Hải Vân đến bán đảo Sơn Trà có các rạn san hô ven bờ với khoảng 104,6 ha, gồm 191 loài san hô cứng, 7 loài san hô sừng và 5 loài san hô mềm.

Tại không gian trưng bày hệ sinh thái biển, bảo tàng ứng dụng công nghệ trình chiếu 3D mapping tương tác để giúp khách có cơ hội trải nghiệm, khám phá những điều thú vị từ thế giới đại dương.

Vùng biển Đà Nẵng có ngư trường rộng trên 15.000 km2, là nơi sinh sống của 407 loài cá, 30 loài giáp xác, 52 loài thân mềm, 3 loài da gai, với nhiều loài có giá trị cao. Ven bờ vịnh Đà Nẵng, từ Nam Hải Vân đến bán đảo Sơn Trà có các rạn san hô ven bờ với khoảng 104,6 ha, gồm 191 loài san hô cứng, 7 loài san hô sừng và 5 loài san hô mềm.

Không gian thiên nhiên của bảo tàng tái hiện môi trường, cảnh quan tự nhiên sống động và trưng bày một số tiêu bản các loài bướm, bò sát, san hô quý hiếm ở khu vực Đà Nẵng.

Không gian thiên nhiên của bảo tàng tái hiện môi trường, cảnh quan tự nhiên sống động và trưng bày một số tiêu bản các loài bướm, bò sát, san hô quý hiếm ở khu vực Đà Nẵng.

Bảo tàng Đà Nẵng dành một không gian chủ đạo để trưng bày hiện vật thời sơ tiền sử đậm dấu ấn Champa với mộ chum Sa Huỳnh. Đây là kiểu thức mộ táng đặc trưng của cư dân văn hóa tiền Sa Huỳnh, người đã khuất được đặt vào chum theo tư thế ngồi bó gối, bên cạnh đặt trang sức, đồ dùng sinh hoạt khi còn sống. Không gian tại đây cũng trưng bày nhiều loại trang sức, đồ gốm với độ tinh xảo, trình độ nghệ thuật cao.

Bảo tàng Đà Nẵng dành một không gian chủ đạo để trưng bày hiện vật thời sơ tiền sử đậm dấu ấn Champa với mộ chum Sa Huỳnh. Đây là kiểu thức mộ táng đặc trưng của cư dân văn hóa tiền Sa Huỳnh, người đã khuất được đặt vào chum theo tư thế ngồi bó gối, bên cạnh đặt trang sức, đồ dùng sinh hoạt khi còn sống. Không gian tại đây cũng trưng bày nhiều loại trang sức, đồ gốm với độ tinh xảo, trình độ nghệ thuật cao.

Trong phần lịch sử đô thị Đà Nẵng, bảo tàng giới thiệu nhiều hình ảnh tư liệu, hiện vật về tiền cảng Đà Nẵng trong quá trình thương cảng Hội An phát triển thịnh vượng từ thế kỷ XVI đến thời kỳ Pháp thuộc và đô thị thời Việt Nam Cộng hòa.

Công nghệ 3D Mapping tiếp tục được Bảo tàng Đà Nẵng ứng dụng để tái hiện cuộc đấu tranh bảo vệ độc lập dân tộc, chống lại liên quân Pháp - Tây Ban Nha của quân, dân triều Nguyễn do danh tướng Nguyễn Tri Phương lãnh đạo (1858-1860).

Trong phần lịch sử đô thị Đà Nẵng, bảo tàng giới thiệu nhiều hình ảnh tư liệu, hiện vật về tiền cảng Đà Nẵng trong quá trình thương cảng Hội An phát triển thịnh vượng từ thế kỷ XVI đến thời kỳ Pháp thuộc và đô thị thời Việt Nam Cộng hòa.

Công nghệ 3D Mapping tiếp tục được Bảo tàng Đà Nẵng ứng dụng để tái hiện cuộc đấu tranh bảo vệ độc lập dân tộc, chống lại liên quân Pháp - Tây Ban Nha của quân, dân triều Nguyễn do danh tướng Nguyễn Tri Phương lãnh đạo (1858-1860).

Kể câu chuyện lịch sử thời kỳ kháng chiến chống Mỹ qua hiện vật, bảo tàng đã dành riêng một góc để trưng bày những kỷ vật của Mẹ Nhu, người đã nuôi giấu ba chiến sĩ và anh dũng hy sinh ngày 26/12/1968, quyết không khai vị trí căn hầm bí mật trong nhà mình.

Bảy chiến sĩ biệt động, gồm ba người dưới hầm nhà mẹ Nhu cùng bốn ở hầm nhà mẹ Hiền, đã phối hợp chiến đấu chống trả, tiêu diệt và làm bị thương gần 80 tên địch, tự mình phá vòng vây trở về căn cứ an toàn trước sự vây ráp của kẻ thù.

Tại bảo tàng cũng trưng bày chứng tích chiến tranh, với những hình ảnh về kho vũ khí quân sự rất lớn từng được cất giữ tại Đà Nẵng, thể hiện những đau thương, mất mát của chiến tranh để lại.

"Những câu chuyện ở đây được chúng tôi giới thiệu nhằm gợi nhắc các thế hệ sau này gác lại quá khứ, hướng đến tương lai, biết yêu thương nhân loại, biết trân trọng giá trị của hòa bình", hướng dẫn viên của Bảo tàng Đà Nẵng nói.

Kể câu chuyện lịch sử thời kỳ kháng chiến chống Mỹ qua hiện vật, bảo tàng đã dành riêng một góc để trưng bày những kỷ vật của Mẹ Nhu, người đã nuôi giấu ba chiến sĩ và anh dũng hy sinh ngày 26/12/1968, quyết không khai vị trí căn hầm bí mật trong nhà mình.

Bảy chiến sĩ biệt động, gồm ba người dưới hầm nhà mẹ Nhu cùng bốn ở hầm nhà mẹ Hiền, đã phối hợp chiến đấu chống trả, tiêu diệt và làm bị thương gần 80 tên địch, tự mình phá vòng vây trở về căn cứ an toàn trước sự vây ráp của kẻ thù.

Tại bảo tàng cũng trưng bày chứng tích chiến tranh, với những hình ảnh về kho vũ khí quân sự rất lớn từng được cất giữ tại Đà Nẵng, thể hiện những đau thương, mất mát của chiến tranh để lại.

"Những câu chuyện ở đây được chúng tôi giới thiệu nhằm gợi nhắc các thế hệ sau này gác lại quá khứ, hướng đến tương lai, biết yêu thương nhân loại, biết trân trọng giá trị của hòa bình", hướng dẫn viên của Bảo tàng Đà Nẵng nói.

Bảo tàng Đà Nẵng cũng sưu tầm được nhiều hiện vật mang đậm văn hóa các dân tộc Cơ Tu, Xơ Đăng, Gié - Triêng, Cor của miền núi tỉnh Quảng Nam và Đà Nẵng để giới thiệu đến công chúng. Đây là những nhóm cư dân bản địa đã sinh sống hàng nghìn năm trong vùng, hình thành nên nhiều nét văn hóa đặc sắc.

Bảo tàng Đà Nẵng cũng sưu tầm được nhiều hiện vật mang đậm văn hóa các dân tộc Cơ Tu, Xơ Đăng, Gié - Triêng, Cor của miền núi tỉnh Quảng Nam và Đà Nẵng để giới thiệu đến công chúng. Đây là những nhóm cư dân bản địa đã sinh sống hàng nghìn năm trong vùng, hình thành nên nhiều nét văn hóa đặc sắc.

Bảo tàng dành một không gian nhỏ hơn để giới thiệu những làng nghề nổi tiếng của Đà Nẵng như nghề làm mắm nhỉ cá cơm, điêu khắc đá Non nước, dệt chiếu Cẩm Nê, làm bánh tráng Túy Loan.

Bảo tàng dành một không gian nhỏ hơn để giới thiệu những làng nghề nổi tiếng của Đà Nẵng như nghề làm mắm nhỉ cá cơm, điêu khắc đá Non nước, dệt chiếu Cẩm Nê, làm bánh tráng Túy Loan.

Khu trưng bày nghệ thuật Tuồng xứ Quảng tại Đà Nẵng với các mặt nạ tuồng và hóa trang được đánh giá là không gian thú vị. Năm 2015, nghệ thuật Tuồng xứ Quảng tại Đà Nẵng được ghi vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Tuồng còn gọi là hát bội (hay hát bộ) là một loại hình sân khấu cổ truyền, xuất hiện ở xứ Quảng từ thế kỷ XVII, phát triển từ loại hình nghệ thuật dân gian trên cơ sở ca vũ nhạc diễn xướng.

Khu trưng bày nghệ thuật Tuồng xứ Quảng tại Đà Nẵng với các mặt nạ tuồng và hóa trang được đánh giá là không gian thú vị. Năm 2015, nghệ thuật Tuồng xứ Quảng tại Đà Nẵng được ghi vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Tuồng còn gọi là hát bội (hay hát bộ) là một loại hình sân khấu cổ truyền, xuất hiện ở xứ Quảng từ thế kỷ XVII, phát triển từ loại hình nghệ thuật dân gian trên cơ sở ca vũ nhạc diễn xướng.

Dù chưa mở cửa đón khách, nhưng Bảo tàng Đà Nẵng đã tiếp đón một số đoàn tham quan. Đoàn khách quốc tế đầu tiên đến thăm hồi tháng 1, nhân Diễn đàn các thành phố hữu nghị và hợp tác Đà Nẵng 2025. Nhiều khách thích thú với bảo tàng về không gian, ánh sáng, ứng dụng công nghệ. Hiện, nhiều đoàn hướng dẫn viên của các công ty lữ hành cũng đến tham quan, tìm hiểu để chuẩn bị đưa khách đến.

"Ngoài kiến trúc của tòa nhà gắn với lịch sử đô thị thành phố, không gian trưng bày bên trong trưng bày tạo ra sự liên hoàn, giúp người xem hình dung được dòng chảy lịch sử của thành phố Đà Nẵng", Công Khanh, từng có cơ hội ghé thăm bảo tàng, nói. Anh cho biết công nghệ trình chiếu phim 3D mapping phù hợp với du lịch số, giúp du khách có trải nghiệm mới, trọn vẹn hơn so với những hình thức trưng bày truyền thống trước đây.

Dù chưa mở cửa đón khách, nhưng Bảo tàng Đà Nẵng đã tiếp đón một số đoàn tham quan. Đoàn khách quốc tế đầu tiên đến thăm hồi tháng 1, nhân Diễn đàn các thành phố hữu nghị và hợp tác Đà Nẵng 2025. Nhiều khách thích thú với bảo tàng về không gian, ánh sáng, ứng dụng công nghệ. Hiện, nhiều đoàn hướng dẫn viên của các công ty lữ hành cũng đến tham quan, tìm hiểu để chuẩn bị đưa khách đến.

"Ngoài kiến trúc của tòa nhà gắn với lịch sử đô thị thành phố, không gian trưng bày bên trong trưng bày tạo ra sự liên hoàn, giúp người xem hình dung được dòng chảy lịch sử của thành phố Đà Nẵng", Công Khanh, từng có cơ hội ghé thăm bảo tàng, nói. Anh cho biết công nghệ trình chiếu phim 3D mapping phù hợp với du lịch số, giúp du khách có trải nghiệm mới, trọn vẹn hơn so với những hình thức trưng bày truyền thống trước đây.

Nguyễn Đông